„Św. Idiota” to tytuł książki filozofa Cezarego Wodzińskiego, którą napisał w 2000 roku – to również tytuł spektaklu w reżyserii Janusza Opryńskiego, adaptacji „Idioty” Fiodora Dostojewskiego. Cezary Wodziński napisał książkę o rosyjskich jurodiwych, obłąkanych, pomyleńcach, głupcach, którzy z rozmysłem przyjmują maskę szaleństwa, aby ukrywać pod nią mądrość. W hołdzie Cezaremu Wodzińskiemu postanowiłem nazwać swoją adaptację „Św. Idiota”. Dostojewski, wydaje się, lubił rosyjskich jurodiwych i w wielu postaciach odnajdujemy cechy tych świętych chuliganów.
Odczytanie „Idioty” Dostojewskiego w kontekście wiedzy o jurodiwych każe nam zastanowić się nad naszą kondycją, nad naszym porządkiem świata. W powieści wiele postaci i wiele zdarzeń ma cechy prowokacji, skandalu, który upodobali sobie jurodiwi. I tak już na początku naszej opowieści o Księciu Lwie Myszkinie, który przybywa ze Szwajcarii po leczeniu, Rogożyn (jego „mroczny brat”) rozpozna w nim jurodiwego: „Książę jest jurodiwy, a takich Pan Bóg lubi”. Od tego momentu zacznie się szalony taniec, taniec karnawałowy, który sprawia, że nie wiemy, gdzie góra a gdzie dół. Książę zaraża świat, światu udziela się jego padaczka, jego drżenie... „Idiota wyzwala idiotę w drugim” – mówi Cezary Wodziński.
Świat rodziny Jepanczynów już nigdy nie będzie taki sam, po przybyciu Księcia wszystko się zmienia. Agłaja i Nastasja, obie piękności, obie śmiertelnie chore i śmiertelnie niebezpieczne, podążają za Księciem w ekstatycznym tańcu. Rogożyn, odchłannie zakochany w Nastasji, gotowy jest zabić Księcia – ale nie tylko jego. Kanalia Lebiediew, badacz Apokalipsy, i owładnięty żądzą pieniędzy Gania potrząsają światem, każdy na swój sposób. Młody Hipolit, żywy trup, nie wytrzymując spojrzenia juroda, chce w spektakularny sposób skończyć ze swoim życiem.
Cały świat drży. Drży, gdy patrzymy na obraz „Martwego Chrystusa” Hansa Holbeina w domu Rogożyna – ale najmocniej zadrży, gdy w tym samym domu będziemy oglądali „Martwą Nastasję”. Po tym ostatnim trzęsieniu przekrzywi się świat, oś świata przesunie się, na ukos. I nie pomoże poczciwa Lizawieta Prokofiewna Jepanczyn, próbując ratować świat, wierząc, że stary porządek nas jeszcze raz ocali.
Twórcy
Adaptacja i reżyseria – Janusz Opryński
Scenografia – Jerzy Rudzki
Kostiumy – Monika Nyckowska
Muzyka – Rafał Rozmus
Multimedia – Aleksander Janas
Obsada
Nastazja Filipowna Baraszkowa – Oriana Soika
Generałowa Lizawieta Prokofiewna Jepanczyn – Marta Gzowska-Sawicka
Agłaja Iwanowna Jepanczyn – Wiktoria Węgrzyn
Adelajda Iwanowna Jepanczyn – Anna Figura
Aleksandra Iwanowna Jepanczyn – Jagoda Krzywicka
Warwara Ardalionowna Iwołgin – Daria Polasik-Bułka
Lew Nikołajewicz Myszkin – Rafał Sawicki
Parfien Siemionowicz Rogożyn – Mateusz Wojtasiński
Łukian Lebiediew – Tomasz Lorek
Iwan Fiodorowicz Jepanczyn – Grzegorz Sikora
Gawriła Ardalionowicz Iwołgin – Michał Czaderna
Ardalion Aleksandrowicz Iwołgin – Kazimierz Czapla
Ferdyszczenko – Adam Myrczek
Pticyn – Piotr Gajos
Hipolit Terentiew – Grzegorz Margas
Keller – Sławomir Miska
Afanasij Iwanowicz Tocki – Jerzy Dziedzic
Premiera
30 września 2017 roku – Duża Scena
Św. Idiota - Cezary Wodziński
tytuł realizacji: Św. Idiota
miejsce premiery: Teatr Polski
data premiery: 30-09-2017
reżyseria: Janusz Opryński
scenografia: Jerzy Rudzki
muzyka: Rafał Rozmus
Kostiumy: Monika Nyckowska
Multimedia: Aleksander Janas
Obsada:
Nastazja Filipowna Baraszkowa - Oriana Soika
Generałowa Lizawieta Prokofiewna Jepanczyn - Marta Gzowska-Sawicka
Lew Nikołajewicz Myszkin - Rafał Sawicki
Parfien Siemionowicz Rogożyn - Mateusz Wojtasiński
Agłaja Iwanowna Jepanczyn - Wiktoria Węgrzyn
Adelajda Iwanowna Jepanczyn - Anna Figura
Aleksandra Iwanowna Jepanczyn - Jagoda Krzywicka
Iwan Fiodorowicz Jepanczyn - Grzegorz Sikora
Warwara Ardalionowna Iwołgin - Daria Polasik-Bułka
Łukian Lebiediew - Tomasz Lorek
Gawriła Ardalionowicz Iwołgin - Michał Czaderna
Ardalion Aleksandrowicz Iwołgin - Kazimierz Czapla
Hipolit Terentiew - Grzegorz Margas
Afanasij Iwanowicz Tocki - Jerzy Dziedzic
Pticyn - Piotr Gajos
Teatr Polski
typ teatru: dramatyczny
adres: ul. 1 Maja 1 43-300 Bielsko-Biała
telefon: 33 822 84 51 (centr.), 33 812 36 32 (fax), 33 822 84 53 (BOW), 33 829 31 60 (Kasa), 33 812 31 88 (Administracja, Księgowość)
e-mail: dyrektor@teatr.bielsko.pl
strona www: www.teatr.bielsko.pl
uwagi:
adres: ul. 1 Maja 1 (Duża i Mała Scena, Dyrekcja, BOW, Promocja i PR, Kasa)
ul. Kołłątaja 4 (Administracja, Księgowość i Kadry, Archiwum artystyczne, Kostiumernia, Pracownia krawiecka)
Utwór | Od |
1. Inne historie | gaba |
Utwór | Od |
1. W bezkresie niedoli | ladyfree |
2. było, jest i będzie | ametka |
3. O Tobie | ametka |
4. Świat wokół nas | karolp |
5. Kolekcjonerka (opko) | will |
6. alchemik | adolfszulc |
7. taka zmiana | adolfszulc |
8. T...r | kid_ |
9. Twoja opowieść o mnie | o.laf |
10. przyjemność | izasmolarek |
Utwór | Od |
1. Sprzymierzeniec | blackrose |
2. Podaruję Ci | litwin |
3. test gif | amigo |
4. Primavera_AW | annapolis |
5. Melancholia_AW | annapolis |
6. +++ | soida |
7. *** | soida |
8. Góry | amigo |
9. Guitar | amigo |
10. ocean | amigo |
Recenzja | Od |
1. Zielona granica | irka |
2. Tajemnice Joan | wanilia |
3. Twój Vincent | redakcja |
4. "Syn Królowej Śniegu": Nietzscheańska tragedia w świecie baśni | blackrose |
5. Miasto 44 | annatus |
6. "Żywioł. Deepwater Horizon" | annatus |
7. O matko! Umrę... | lu |
8. Subtelność | lu |
9. Mustang | lu |
10. Pokój | martaoniszk |