Zamek Królewski na Wawelu zaprasza na towarzyszące pokazowi wykłady, które odbywają się w salach edukacyjnych w budynku nr 7.

Wstęp w ramach biletu do Komnat.
1 kwietnia – 31 października: wt.-pt. 9.30-17.00; sb., nd. 10.00-17.00; pn. – nieczynne
1 listopada – 31 marca: wt.-sb. 9.30-16.00; nd. 10.00-16.00 (wstęp wolny); pn. – nieczynne

8 X 2013 „Carowie Szujscy przed królem Zygmuntem III w roku 1611” w świetle badań i konserwacji - Beata Nowak (Zamek Królewski na Wawelu)

15 X 2013 Tryumf hetmana Stanisława Żółkiewskiego i hołd carów Szujskich (1611) w kronikarstwie i literaturze - prof. Dariusz Chemperek

22 X 2013 Zygmunt III i Stanisław Żółkiewski wobec kandydatury królewicza Władysława na tron carski - prof. dr hab. Mirosław Nagielski

Krakowscy konserwatorzy uratowali cenne dzieło. Obraz „Carowie Szujscy przed królem Zygmuntem III w roku 1611″ jest jednym z najważniejszych i najcenniejszych przykładów polskiego malarstwa historycznego z 1. poł. XVII.

Obraz przedstawia scenę, która rozegrała się w Sali Senatu w Zamku Królewskim w Warszawie 29 października 1611 r. Była ona zakończeniem uroczystego wjazdu do miasta hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego, zwycięzcy wojsk moskiewskich pod Kłuszynem w roku 1610 oraz zdobywcy Moskwy w tym samym roku.Wziętego do niewoli cara Wasyla IV Szujskiego i jego braci – Dymitra oraz Iwana, hetman zaprezentował polskiemu monarsze i przedstawicielom parlamentu. Hołd złożony przez dostojnych jeńców królowi Zygmuntowi III, któremu towarzyszył królewicz Władysław Zygmunt, stanowił uwieńczenie zwycięskich kampanii przeprowadzonych przez polskie wojska w roku 1610, a w roku następnym zakończonych zdobyciem Smoleńska.Dzieło to jest jedną z nielicznych zachowanych pamiątek tamtych wydarzeń. Losy malowidła, powstałego pod koniec pierwszej ćwierci XVII stulecia w kręgu królewskiego malarza Tomasza Dolabelli, nie są w pełni wyjaśnione. Do zbiorów lwowskiego muzeum obraz trafił po drugiej wojnie światowej z zamku w Podhorcach. Całkowicie przemalowany w roku 1872 przez Jana Kantego Lorentowicza i znacznie poobcinany, przetrwał w bardzo złym stanie.

Konserwacja
Obraz został sprowadzony w listopadzie 2010 r. na Zamek Królewski na Wawelu z intencją pokazania polskiej publiczności po przeprowadzonej konserwacji. Jego pobyt na Wawelu jest rezultatem wieloletniej współpracy obu instytucji.
Obecnie obraz ma wymiary 3,40 m x 3,40 m. Przez wiele lat był zwinięty na zbyt wąski wałek co w znacznym stopniu spowodowało deformacje płótna i liczne wykruszenia warstw malatury; wcześniej prawdopodobnie złożono go w kostkę, o czym świadczą załamania warstwy malarskiej, zaprawy i płótna. Z powodu działania mikroorganizmów, głównie grzybów i pleśni, jak również całkowitego przesuszenia, dublaż nie spełniał już swoich funkcji wzmacniających oryginalne podłoże. Ów zły stan zachowania obrazu uniemożliwiał ekspozycję malowidła i decydował o konieczności podjęcia konserwacji.
Przeprowadzono wszechstronne badania fizyko-chemiczne.
Obraz ma skomplikowaną budowę technologiczną. W swojej historii wielokrotnie był poddawany reperacjom i pokrywany warstwami przemalowań.
Prace związane z konserwacją estetyczną wiązały się z podjęciem trudnych decyzji,
a rekonstrukcje poszczególnych zniszczonych fragmentów malowidła musiały być wykonane przy współpracy z historykami sztuki. Liczne wykruszenia i przetarcia warstwy malarskiej utrudniały niejednokrotnie odczytanie szczegółów kompozycji. Było to zadanie skomplikowane, wymagające koncentracji, czasu oraz dużych umiejętności malarskich i konserwatorskich. Wszystkie etapy prac zostały wykonane na najwyższym poziomie co podkreśliła odbierająca prace w grudniu 2013r. polska-ukraińska Komisja Konserwatorska.
Uratowany obraz jest jednym z najważniejszych i najcenniejszych przykładów polskiego malarstwa historycznego z 1. poł. XVII.

Konserwacja obrazu kosztowała blisko milion złotych. Na ratowanie dziedzictwa narodowego w ostatnich trzech latach resort wydał ponad 25 milionów złotych. Pieniądze wykorzystano głównie na konserwację obrazów wielkoformatowych m.in.: „Bitwy pod Grunwaldem”, „Hołdu pruskiego” , czy „Panoramy Racławickiej”.