15 czerwca nakładem wydawnictwa W.A.B. ukazała się książka Anne-Marie O’Connor pt. "Złota dama". Jest to fabularyzowana historia relacji Gustawa Klimta i jego muzy osadzona w realiach epoki fin de siècle. W tle przewija się również opowieść o skomplikowanych losach jednego z najbardziej rozpoznawalnych obrazów XX wieku.

Gdy Ronald Lauder w 2006 roku kupił Złotą damę za 135 milionów dolarów, znalazł się na pierwszych stronach gazet na całym świecie. Złota dama, arcydzieło Gustawa Klimta okrzyknięte austriacką Mona Lisą, jest uznawane za jeden z najważniejszych obrazów XX wieku.

Anne-Marie O’Connor przedstawia w książce skomplikowaną historię Adeli Bloch-Bauer, żydowskiej piękności z wiedeńskiej socjety, którą na płótnie uwiecznił Klimt. Powieść odsłania także kulisy powstania samego dzieła. Adele stała się muzą Klimta, a wykonanie portretu poprzedziło ponad sto szkiców jej sylwetki ołówkiem na cienkim papierze manila. Złota dama jest również opowieścią o samym Klimcie, synu ubogiego złotnika i grawera, artystycznego buntownika, którego sztuka wykraczała daleko poza gust współczesnych.

Książka ukazuje wreszcie historię burzliwych losów obrazu, najpierw skonfiskowanego przez nazistów, potem pozbawionego przez rząd austriacki nazwiska Adeli, by nic nie łączyło arcydzieła z jego żydowską modelką. Naziści nazwali obraz Złotą damą i dumnie wystawiali go w Wiedniu. Autorka opowiada również o tym, jak sześćdziesiąt lat po nazistowskiej grabieży portret Adele Bloch-Bauer stał się przedmiotem trwającego dekadę sporu między austriackim rządem a prawowitą spadkobierczynią Bloch-Bauerów Marią Altmann. Austriackie władze były przekonane, że galeria malarstwa Belvedere nabyła obraz zgodnie z prawem, dlatego kiedy Maria Altmann wystąpiła o jego zwrot, walczyły do samego końca. Złota dama została potraktowana jak skarb narodowy. Autorka opisuje także, dlaczego Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych zaangażował się w tę sprawę oraz jak decyzja trybunału miała głębokie konsekwencje dla świata sztuki.

W tej książce czytelnicy znajdą również rzetelny portret wiedeńskiego społeczeństwa na przełomie XIX i XX wieku, genialny portret ewolucji malarza i po mistrzowsku opowiedzianą historię o tym, że za każdym wielkim dziełem kryje się równie wielka tajemnica.

Anne Marie O’Connor – jest amerykańską pisarką i dziennikarką. Przez dwanaście lat pracowała jako korespondent zagraniczny dla Agencji Reutera. Na łamach „Los Angeles Times” opisywała działalność karteli narkotykowych w Meksyku. To również w tym dzienniku w 2001 roku ukazał się jej pierwszy reportaż o próbach odzyskania austriackich dzieł sztuki przez Marię Altmann. Anne Marie O’Connor pisała artykuły dla takich gazet jak „Esquire”, „The Nation”, „Los Angeles Times”, „The Christian Science Monitor”. Obecnie mieszka w Jerozolimie, gdzie pracuje jako reporter dla „The Washington Post”.