Buntownicza epoka negowania wszystkiego – tak nazywany jest przełom XIX i XX wieku. Upadek dawnych ideałów przyniósł ogrom nowatorskich dóbr kultury, wśród  których szczególną wartość mają dzieła Olgi Boznańskiej, Stanisława Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego i Józefa Chełmońskiego. Wybitne młodopolskie prace można oglądać na wystawie w DESA Unicum. 20 października wszystkie pójdą pod młotek.

Józef Chełmoński i Wojciech Weiss, mimo że różniło ich pokolenie, czerpali z dorobku realistów, dochodząc jednak w swojej twórczości do odmiennych efektów. Chełmoński i Weiss zadebiutowali w spektakularny sposób, błyskawicznie zyskując uznanie krytyki artystycznej. Obaj mieli decydujący wpływ na kształt polskiej sztuki przełomu wieków oraz – w szczytowym momencie kariery – podjęli niespodziewane decyzje. Weiss około 1906 roku porzucił modernistyczną estetykę, Chełmoński w 1889 zrezygnował z paryskiego życia i powrócił do Polski, by osiąść w podwarszawskiej wsi. Z dojrzałego okresu ich twórczości pochodzą współcześnie najbardziej cenione prace. Na ten czas datowany jest „Pejzaż z łąką” Józefa Chełmońskiego, prezentowany obecnie w DESA Unicum. Obraz z 1899 roku będzie licytowany od 190 tysięcy złotych. Cena wywoławcza pracy drugiego z mistrzów, „Pejzażu ze stogami”, to 24 tysiące.

Gwiazdą młodopolskiej sceny artystycznej była również Olga Boznańska. Do dziś jej prace należą do jednych z najatrakcyjniejszych obiektów na rynku sztuki w Polsce. Malarka, której twórczość przypomniała ubiegłoroczna monograficzna wystawa w warszawskim Muzeum Narodowym, rozsławiona została za sprawą wyjątkowych portretów. Prace jednej z największych polskich artystek okresu modernizmu znajdują się w zbiorach prestiżowych muzeów, takich jak Musée d'Orsay w Paryżu, Galeria Ca' Pesaro w Wenecji i Telfair Museum of Art w Savannah. Obrazy Boznańskiej są z jednej strony znane i reprodukowane na całym świecie, z drugiej – ukryte w kolekcjach prywatnych, do których nie ma dostępu szeroka publiczność. Jeden z portretów jej autorstwa, reprezentujący dojrzały styl artystki, będzie wystawiony w DESA Unicum z ceną wywoławczą 180 tysięcy złotych. „Portret Blanche Mazier” można również oglądać na wystawie przedaukcyjnej, na którą wstęp jest wolny.

Pisząc o Młodej Polsce, nie sposób pominąć dorobku Stanisława Wyspiańskiego. Wszystkim Polakom artysta kojarzy się z imponującym witrażem w krakowskim Kościele św. Franciszka z Asyżu, większości z pastelowymi portretami i pejzażami. Olejne prace artysty są natomiast niezwykłą rzadkością. Tą techniką wykonana została (najpewniej w Paryżu) „Śmierć Boża i śmierć człowiecza”, datowana na wczesny okres twórczości Wyspiańskiego. Obraz będzie licytowany od 110 tysięcy złotych. Wartość oferty aukcyjnej pomnaża obecność dzieła Jacka Malczewskiego, jednego z głównych przedstawicieli i inicjatorów symbolizmu przełomu XIX i XX wieku oraz artysty, który należy do najbardziej uznanych twórców polskiej historii sztuki. Jego twórczość, wypełniona problematyką losu człowieka, ojczyzny, artysty, jest jedną z najbardziej cenionych oraz najchętniej kupowanych przez Polaków. Artysta cyklicznie podejmował również temat autoportretu. Autoportret namalowany około trzy lata przed śmiercią artysty, w 1926 roku, przedstawia dojrzałego artystę, mężczyznę u progu życia. Obraz będzie licytowany od 90 tysięcy złotych.

Październikowa Aukcja Sztuki Dawnej to również wybitne postacie związane z Paryżem i z École de Paris – Mojżesz Kisling, Mela Muter, Władysław Ślewiński, Zygmunt Menkes. W ofercie wyróżnia się również dzieło Rafała Malczewskiego, „Szczęśliwy dzień”, pochodzący z jednego z najciekawszych i najpłodniejszych okresów w twórczości artysty.

Aukcja: 20 października, godz. 19, Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Marszałkowska 34-50, Warszawa

Wystawa obiektów: 7-20 października,  godz. 11-19 (poniedziałek-piątek) i godz. 11-16 (sobota), Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Marszałkowska 34-50, Warszawa, wstęp wolny

Więcej informacji o Aukcji Sztuki Dawnej oraz katalog aukcyjny w wersji elektronicznej dostępne są na stronie DESA Unicum:
https://desa.pl/pl/auctions/353/aukcja-sztuki-dawnej-20-pazdziernika-2016-godz-19

fot. Rafał Malczewski "Szczęśliwy dzień"