Po jedenastu latach Festiwal Miłosza powraca do frazy, która dziś sama ciśnie się na usta, tym razem w trojakiej wersji językowej: Rodzinna Europa | Родинна Європа | Родная Эўропа. Patrząc na Wschód, będziemy jednocześnie wsłuchiwać się w najnowsze i najciekawsze odsłony poetyckiej polszczyzny.

W tegorocznym programie Festiwalu znajdziemy kilkadziesiąt wydarzeń poetyckich z udziałem blisko stu gości. Z czytelnikami spotka się m.in. profesorka Wydziału Historii Uniwersytetu Yale Marci Shore – autorka wielokrotnie nagradzanej książki Kawior i popiół. Historia pokolenia oczarowanych i rozczarowanych marksizmem poświęconej twórcom, w szczególności polskim poetom okresu międzywojennego, którzy dali się uwieść komunistycznej ideologii porewolucyjnej Rosji. Na Festiwal przyjedzie też poeta, prozaik i działacz kultury John F. Deane, twórca zajmującej się promocją poezji i niemającej porównania w innych krajach organizacji Poetry Ireland. W swojej twórczości Deane szczególną uwagę poświęca tematom bliskim każdemu z nas: cierpieniu, odchodzeniu bliskiej osoby, przeżywaniu żałoby i przepracowywaniu traumy, a także wierze/niewierze w istnienie Boga.

Organizatorzy zaproponują uczestnikom i uczestniczkom kilka pasm festiwalowych, zróżnicowanych pod względem formy i tematyki. W programie znajdzie się zestaw premier i spotkań autorskich, pasmo performatywne składające się ze slamu i eksperymentów poetyckich, spotkania warsztatowe dla tłumaczy poezji z języków angielskiego i ukraińskiego, a także wykłady mistrzowskie Miłosz Lectures, które wygłoszą zagraniczni goście festiwalu Marci Shore i John F. Deane. Dzięki współpracy z Fundacją Wisławy Szymborskiej przedostatni dzień Festiwalu uświetni Gala Nagrody im. Wisławy Szymborskiej, a w programie znajdą się także spotkania z nominowanymi (sobota) oraz laureatami nagrody (niedziela). Na Festiwalu Miłosza 2022 nie zabraknie także upamiętnienia postaci zmarłego w ubiegłym roku Adama Zagajewskiego.

Współpraca z Ambasadą Irlandii w RP pozwoli nam obejrzeć w Pałacu Potockich sprowadzoną z Dublina monograficzną wystawę o życiu i twórczości Seamusa Heaneya. Będzie to znakomita okazja do przypomnienia postaci autora, który wielokrotnie odwiedzał Kraków, a w 2011 roku był gościem naszego Festiwalu. Na wernisaż przybędą dzieci irlandzkiego poety uhonorowanego w 1995 roku Literacką Nagrodą Nobla.

Na szczególną uwagę zasługuje pasmo Rodzinna Europa | Родинна Європа, dla którego kontekstem są wydarzenia za wschodnią granicą i zmiany, jakie ostatnie miesiące przyniosły w naszym krajobrazie kulturowym. Wśród obywateli Ukrainy, którzy uciekli przed wojną do Polski, m.in. do Krakowa, znaleźli się także poeci i pisarze. Otoczenie ich opieką i stworzenie im przestrzeni do wypowiedzi musiało znaleźć się w planach Festiwalu. W związku z aktualną sytuacją część programu będzie poświęcona dążeniom wolnościowym w poezji oraz sile przekładów z języka ukraińskiego na polskim rynku. Wsłuchamy się także w wiersze naszych ukraińskich gości i gościń – poetów, tłumaczy i aktywistów. Spotkania poświęcone tej tematyce odbędą się pod hasłem nawiązującym do dzieła Czesława Miłosza Rodzinna Europa – zbioru esejów przybliżających czytelnikowi losy i tożsamość Europejczyków, w szczególności tych pochodzących z obszarów dzisiejszej Litwy, Polski, Białorusi czy Ukrainy.

W całości stacjonarnie, raz w pałacu, raz na polu. Na festiwalowe wydarzenia zapraszamy od 7 do 10 lipca do Pałacu Potockich, który będzie centrum festiwalowym tegorocznej odsłony największego poetyckiego święta w Polsce, oraz do innych wierszoprzyjaznych miejsc w Krakowie.

Organizatorami wydarzenia są Miasto Kraków oraz KBF – operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO.