O ile większość Polaków nie miałaby wątpliwości, kto reżyserował filmy takie jak „Człowiek z marmuru” czy „Dekalog”, to z odpowiedzią na pytanie, kto jest autorem zdjęć do wymienionych obrazów, mógłby być problem. Dokument Andrzeja Wajdy Kręć! Jak kochasz to kręć! przedstawia sylwetkę Edwarda Kłosińskiego, jednego z najlepszych polskich operatorów filmowych XX wieku, z którym Wajda stworzył niejedno epokowe i legendarne dzieło. Jest to także pewnego rodzaju wspomnienie, ponieważ film miał swoją premierę dwa lata po śmierci Kłosińskiego.
Osoby występujące w tym dokumencie to Krystyna Janda – żona Kłosińskiego oraz Kurt Weber – operator i reżyser, którego asystentem w młodych latach był właśnie Kłosiński. Myślę, że nie zostali oni wybrani przypadkowo. Janda jako najbliższa osoba przedstawia męża subiektywnie. Z namaszczeniem opisuje jego charakter i zachowania. Na potwierdzenie swoich słów do wypowiedzi wplata zabawne sytuacje prywatne oraz anegdoty z planów filmowych. Właśnie z deskrypcji jednej z nich pochodzi tytuł dokumentu Wajdy. Ton monologu Krystyny Jandy oraz uśmiech na twarzy odzwierciedlają pozytywne i miłe wspomnienia związane ze zmarłym mężem, a co za tym idzie sugerują, że u jego boku była kobietą spełnioną i szczęśliwą. Natomiast Kurt Weber, siedzący w starej sali kinowej, używając specjalistycznej terminologii, charakteryzuje trudną sztukę operatorską, którą udało się Edwardowi Kłosińskiemu okiełznać.
Wypowiedzi Jandy i Webera prezentowane są na zmianę. Przenikając się, malują obraz Edwarda Kłosińskiego jako geniusza w swoim fachu, człowieka dobrego, inteligentnego, z poczuciem humoru i dystansem do swojej pracy. Dopełnieniem wizerunku stały się archiwalne materiały prezentujące wywiady z Kłosińskim na różnych etapach jego kariery, a także zgrabnie wplecione fragmenty filmów, przy których pracował, np. Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową, Chopin. Pragnienie miłości. czy Kronika wypadków miłosnych.
W dokumencie Wajdy trików filmowych nie jest wiele. Brak ilustracji muzycznej to z pewnością zabieg celowy, który miał służyć temu, aby widz skupił się na przedstawianej przez reżysera postaci, a nie na melodii w tle. Natomiast bardzo trafnym i mocnym efektem jest przyciemnienie kadru w przedostatniej scenie, w której Krystyna Janda łamiącym się głosem odtwarza w pamięci przykre wspomnienia związane z ostatnim dniem życia męża. Prawdopodobnie reżyser nie chciał obnażać twarzy aktorki, kiedy ta opowiada o trudnych dla niej przeżyciach.
Nietrudno zgadnąć, jaki jest stosunek Andrzeja Wajdy do Edwarda Kłosińskiego. A jednak reżyser nie narzuca widzowi swojego zdania. Wręcz przeciwnie - przez dodanie wspomnianych materiałów archiwalnych i fragmentów filmów daje odbiorcy możliwość dokonania subiektywnego werdyktu. Po projekcji dokumentu podczas XVII edycji „Nurtu” poczułam, że moim obowiązkiem jako miłośniczki polskiej kinematografii jest popularyzacja wśród rówieśników produkcji współtworzonych przez Kłosińskiego. Film zachęcił mnie także do zgłębiania i poszerzania wiedzy na temat tajników sztuki operatorskiej.
Utwór | Od |
1. Inne historie | gaba |
Utwór | Od |
1. W bezkresie niedoli | ladyfree |
2. było, jest i będzie | ametka |
3. O Tobie | ametka |
4. Świat wokół nas | karolp |
5. Kolekcjonerka (opko) | will |
6. alchemik | adolfszulc |
7. taka zmiana | adolfszulc |
8. T...r | kid_ |
9. przyjemność | izasmolarek |
10. impresja | izasmolarek |
Utwór | Od |
1. Sprzymierzeniec | blackrose |
2. Podaruję Ci | litwin |
3. test gif | amigo |
4. Primavera_AW | annapolis |
5. Melancholia_AW | annapolis |
6. +++ | soida |
7. *** | soida |
8. Góry | amigo |
9. Guitar | amigo |
10. ocean | amigo |
Recenzja | Od |
1. Zielona granica | irka |
2. Tajemnice Joan | wanilia |
3. Twój Vincent | redakcja |
4. "Syn Królowej Śniegu": Nietzscheańska tragedia w świecie baśni | blackrose |
5. Miasto 44 | annatus |
6. "Żywioł. Deepwater Horizon" | annatus |
7. O matko! Umrę... | lu |
8. Subtelność | lu |
9. Mustang | lu |
10. Pokój | martaoniszk |