Muzeum Śląskie w Katowicach z dumą prezentuje wystawę „Bastion. Artyści ukraińscy o wojnie”. To unikalne wydarzenie artystyczne ukazujące wizualne i emocjonalne świadectwo współczesnych wydarzeń na Ukrainie w kontekście toczących się tam działań wojennych. Wystawa współczesnych artystów ukraińskich to mocny głos w dyskusji o wojnie i jej wpływie na ludzkie życie, wolność oraz niezależność.
Bastion. Artyści ukraińscy o wojnie
Wernisaż: 3 października 2024 r., godz. 18:00
Wystawa potrwa do 29 czerwca 2025 r.
Kuratorzy: Joanna Szeligowska-Farquhar, Kostiantyn Trachuk
Honorowy Patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pani Hanny Wróblewskiej.
Wystawa powstała przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Komunikacji Strategicznej Ukrainy.
Tytułowy Bastion to z definicji fragment budowli obronnej, twierdzy. Lecz ma również znaczenie emblematyczne – jako opoka, ostoja pewnych pozytywnych idei, chronione siedlisko wartości fundamentalnych, takich jak wolność, równość i podmiotowość każdej istoty ludzkiej oraz niezbywalne prawo każdej jednostki, grupy społecznej i narodowej do samostanowienia.
Prezentowana w Muzeum Śląskim ekspozycja stanowi kronikę narodu ukraińskiego, który przechodzi najtrudniejszą próbę w walce o wolność. Składają się na nią prace 35 wybitnych ukraińskich artystów, tworzących w różnych technikach – od malarstwa i rzeźby po grafikę, fotografię oraz instalacje.
„Ukraina stała się dziś prawdziwą twierdzą, która broni nie tylko swojej niepodległości, ale całej europejskiej cywilizacji” – podkreśla kurator Kostiantyn Trachuk, „Ta niezwykła ekspozycja, złożona z około 160 dzieł, powstałych w Ukrainie podczas trwającego konfliktu, stanowi unikalny zapis narodowego dramatu i oporu” – dodaje.
Jak zauważa kuratorka Joanna Szeligowska-Farquhar: „Wystawa to nie tylko dokumentacja zniszczeń, ale również obraz wiary i nadziei, ofiarnej pomocy i społecznej solidarności”.
Dzięki różnorodnym formom wyrazu, artystom udało się uchwycić pełen wachlarz emocji i przeżyć związanych z trwającą wojną – od strachu i rozpaczy po niezłomność i wiarę w zwycięstwo. Wyjątkowość międzynarodowego wydarzenia wizualnego polega na proweniencji prezentowanych dzieł – niemal wszystkie z nich pochodzą z terenów objętych działaniami wojennymi, co czyni tę ekspozycję bezpośrednim świadectwem wojennego okrucieństwa.
Obraz, tekst, muzyka
Przestrzeń wystawowa rozbrzmiewać będzie muzyką autorstwa Romana I. Drozda z płyty „Monochromatic” – albumu, który powstał pod wpływem wydarzeń na EuroMajdanie w Kijowie. Drozd w swojej muzyce, pełnej kontrastów i bogatej dramaturgii, przenosi nas w świat dramatycznych wydarzeń, gdzie reminiscencje batalistyczne przeplatają się z refleksyjnymi fragmentami. Muzyka filmowa, epicka w charakterze, podkreśla atmosferę niepokoju i tragedii, a jednocześnie nadaje wystawie głębszy wymiar emocjonalny.
Między prezentowanymi dziełami sztuki, zamiast komentarzy kuratorskich, pojawią się wiersze ukraińskich poetów, które przetłumaczono na język polski. Poezja, zrodzona z tych samych traumatycznych doświadczeń, tworzy liryczny kontekst do odbioru wystawy, oferując introspektywną refleksję nad kondycją człowieka w obliczu wojny, straty i nadziei.
Ta twórcza triada łączy się w jeden dosadny głos przypominający społeczności globalnej o wciąż trwającym konflikcie zbrojnym w kontekście pojawiającego się dystansu, który niepokoi. Należy pamiętać, że ostateczny wynik tej wojny będzie stanowić o naszej wspólnej przyszłości.
Wystawa powstała we współpracy z Muzeum Narodowym „Kijowska Galeria Sztuki” w Kijowie i jest owocem bliskiej relacji kuratora Kostiantyna Trachuka ze współczesnymi ukraińskimi twórcami. Artyści zaproszeni do stworzenia wystawy nie mogą uczestniczyć w jej otwarciu ze względu na obowiązek obrony kraju.
Ikony
Wystawie „Bastion” towarzyszy prezentacja pod nazwą „Passiones. Cykl ikon na skrzyniach po amunicji”. Autorami ikon są Sonia Atlantova i Oleksander Klymenko.
Ikony to szczególny rodzaj sakralnych obrazów, wywodzących się z tradycji chrześcijaństwa wschodniego, zwłaszcza prawosławnego. Wyróżniają się głęboką symboliką, są nie tylko dziełem sztuki, ale również obiektem kultu. Ikony są oknem do świata duchowego, stanowią most między tym co ziemskie i boskie.
Prezentacja ikon malowanych na skrzyniach po amunicji obok wystawy „Bastion” tworzy niezwykle mocny i symboliczny kontrast. Święte obrazy, które tradycyjnie są symbolem pokoju, duchowej harmonii i modlitwy, zderzają się tutaj z surową rzeczywistością wojny, namalowane na skrzyniach po amunicji – stały się przedmiotami kojarzonymi ze śmiercią i zniszczeniem.
Obie ekspozycje stawiają artystyczny opór nie tylko fizycznej destrukcji, ale i duchowemu załamaniu, stając się wizualnym świadectwem siły ducha narodu ukraińskiego.
Pierwsze oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Bastion” zaplanowane jest na piątek,
8 listopada o godz. 17:30.
Utwór | Od |
1. Inne historie | gaba |
Utwór | Od |
1. W bezkresie niedoli | ladyfree |
2. było, jest i będzie | ametka |
3. O Tobie | ametka |
4. Świat wokół nas | karolp |
5. Kolekcjonerka (opko) | will |
6. alchemik | adolfszulc |
7. taka zmiana | adolfszulc |
8. T...r | kid_ |
9. Twoja opowieść o mnie | o.laf |
10. przyjemność | izasmolarek |
Utwór | Od |
1. Sprzymierzeniec | blackrose |
2. Podaruję Ci | litwin |
3. test gif | amigo |
4. Primavera_AW | annapolis |
5. Melancholia_AW | annapolis |
6. +++ | soida |
7. *** | soida |
8. Góry | amigo |
9. Guitar | amigo |
10. ocean | amigo |
Recenzja | Od |
1. Zielona granica | irka |
2. Tajemnice Joan | wanilia |
3. Twój Vincent | redakcja |
4. "Syn Królowej Śniegu": Nietzscheańska tragedia w świecie baśni | blackrose |
5. Miasto 44 | annatus |
6. "Żywioł. Deepwater Horizon" | annatus |
7. O matko! Umrę... | lu |
8. Subtelność | lu |
9. Mustang | lu |
10. Pokój | martaoniszk |