Szklany ekran w czasach PRL-u w Polsce.

Seria 46 książek o przeszłości wcale nie tak odległej. O absurdach, ale i radościach dnia codziennego. „Kronika PRL 1944-1989”, bo właśnie o niej mowa, to kolekcja przenosząca nas kilkanaście lat wstecz. Do czasów czerwonej flagi, towarów wydawanych na podstawie kartek, absurdalnej polityki, ale i beztroskiej zabawy, przenosi nas popularyzatorka wiedzy historycznej - Iwona Kienzler. W czwartym tomie, zatytułowanym „Na szklanym ekranie”, autorka opisała fenomen telewizji, która dopiero zaczynała na dobre rozgaszczać się w mieszkaniach Polaków.

Tom rozpoczyna rozdział „Trochę historii”, w którym Iwona Kienzler opisała najważniejsze wydarzania związane z powstaniem i rozwojem telewizji. I już w pierwszych zdaniach pojawia się zaskoczenie, bowiem niewielu z nas wie, że prekursorem tego medium był nie kto inny jak Julian Ochorowicz – Polak. Zatem po raz kolejny należy uznać za słuszne powiedzenie: cudze chwalicie, swego nie znacie… Rozdział ten to również wspomnienie pierwszej audycji telewizyjnej i pierwszych odbiorników. Dla nieco starszych czytelników będzie to niezwykła podróż do czasów dzieciństwa, dzięki czemu wspomnienia ożyją na nowo. Natomiast dla młodszych będzie to niecodzienna okazja na poznanie tego, czego oni nie mają szansy pamiętać.

„Dziennik tv” czy „Kobra” – któż z nas nie zna tych tytułów? Niestety dziś nie mamy okazji już oglądać, bowiem produkcja zakończyła się kilkanaście lat temu. Jednak kiedyś przyciągały przed odbiorniki niezwykle liczną publiczność. W czasie emisji „Kobry” pustoszały ulice, a sąsiedzi mieli okazję… lepiej się poznać. Tak, tak w tamtych czasach niejednokrotnie w bloku czy kamienicy, odbiornik telewizyjny był zaledwie w jednym lokalu. W związku z tym, wszyscy sąsiedzi zbierali się w nim, aby wspólnie oglądać programy. Czy dziś jesteśmy sobie w stanie coś takiego wyobrazić? Zdaje się, że tamte czasy minęły bezpowrotnie. Dziś nie tylko nie oglądamy wspólnie telewizji, bowiem jest ona w każdym domu, a nawet pokoju, ale często nie wiemy, kto mieszka za naszą ścianą. Czasy tamte zostały zastąpione anonimowością.

Na szczególne brawa zasługuje język, którym posługuje się autorka. Opisuje nie tylko w sposób klarowny, ale przede wszystkim interesujący. Książka ta jest w stanie pochłonąć czytelnika bez reszty. Podąża on za tokiem myślenia autorki i bez znużenia śledzi kolejne losy telewizji w czasach PRL-u. Oczywiście w książce tej nie mogło zabraknąć miejsca na rozdział poświęcony osobowościom telewizyjnym. Irena Dziedzic, Jan Suzin czy Bogumiła Wander to tylko nieliczne nazwiska, których nie mogło zabraknąć w tym miejscu.

„Kronika PRL 1944-1989” to nie tylko suche opisy, ale również zdjęcia. Wywołują one uśmiech na twarzy i myśl: tak faktycznie było! Warto przyjrzeć się im z szczególną uwagą. Powspominać i uzmysłowić sobie, że to co dziś mamy na co dzień pod ręką, kiedyś było jedynie odległym marzeniem…

Joanna Ulanowicz
(joanna.ulanowicz@irka.com.pl)

Iwona Kienzler, Kronika PRL 1944-1989 tom 4 PRL na szklanym ekranie, Wydawca: Edipresse – Kolekcje Sp. z o.o. Warszawa 2015.